Benjarong, Chinees Thaise keramiek.

De geschiedenis van het benjarong porselein begint ergens tijdens de Ming-dynastie in China (1368-1644). Het werd uitgevonden in de provincie Zhejiang tijdens het bewind van keizer Xuande (1425-1435). Onder zijn bewind was het nog niet echt bekend, het werd pas populair tijdens de regeerperiode van keizer Chengua (1464-1487).

In China heeft het Benjarong drie of meer kleuren, in Thailand heeft het meestal vijf of meer kleuren. benjarong betekend letterlijk vijf kleuren.

De basis van het benjarong is gewoon gebakken en geglazuurd porselein, waar daarna dan de lak op aangebracht word. Het gelakte porselein word dan in een moffeloven op lage temperatuur opnieuw gebakken. De lak bevat lood, dat op lage temperratuur smelt, en zich dan versmelt met het porselein.

Het Lai Nam Thong porcelein.

Lai Nam Thong is heel dun aangebracht goud. Op dit porselein word een dun laagje goud aangebracht als achtergrond of als omtrek van de figuren om deze te accentueren. Het Lai Nam thong word alleen in Thailand gemaakt. Dit is waarschijnlijk zo omdat het Benjarong enkel voor de koning gemaakt werd. Bladgoud word ook veel gebruikt als offergave in de tempels in Thailand.

Tijdens de Qing dynastie in China werd er goudstof, vermengd met ijzerrood email en arabische gom, gebruikt als versiering. De lak werd dan eerst op 800 graden gebakken, en pas daarna werd het goudstof toegevoegd, en dan ging het opnieuw de oven in.

Een Chinese prinses brengt het Benjarong mee naar Thailand.

Ongeveer 600 jaar geleden trouwde een prinses uit China met de koning van de Siam-dynastie (nu Thailand). Zij bracht het benjarong porselein mee naar Siam. Ook in die tijd werd het enkel gemaakt voor de keizer in China. Meerder generaties lang leverden de Chinezen het benjarong aan de koning van Siam.

Siam begon het porselein zelf te produceren nadat ze kaolien, de belangrijkste grondstof van het porselein, hadden gevonden. Na de ontdekking van het kaolien haalde de koning enkele kunstenaars uit China naar Siam en zette een aantal werkplaatsen op waar de Thai het vak konden leren van de chinezen.

De eerste benjarong stukken in Thailand werden gemaakt tijdens het bewind van Rama V. Hij stond ook toe dat de aristocratie en bepaalde rijke, invloedrijke, kooplieden het Benjarong mochten kopen. Veel later heeft Koning Bhumibol de wet veranderd en nu mag iedereen, die het kan betalen, benjarong kopen.

Kunstenaars.

De productie van het benjarong is een kunst die van generatie op generatie doorgegeven word. Er zijn niet veel werkplaatsen in Thailand waar het nog gemaakt word. De mensen die het maken mogen echt wel kunstenaars genoemd worden, en hebben een lange en moeilijke weg afgelegd voor ze en “eenvoudige” tas kunnen beschilderen.

Het productie proces begint al met de keuze van het porselein, er mag geen enkel foutje inzitten. Eens het porselein gewassen is mag het niet meer met de blote handen aangeraakt worden, dit om te vermijden dat er olieachtige substanties of zweet op terecht komt.

Het tekenen begint met de ronde cirkels op de stukken aan te brengen. Dit gebeurt op een handmatig aangedreven draaischijf. Daarna word met heel fijne lijntjes de contouren van het patroon aangebracht. Dit is echt een precisiewerkje, want het einde van het patroon moet uiteraard perfect aansluiten op het begin.

Nadat het patroon is aangebracht kan het inschilderen beginnen. Ook dit is een precisiewerkje, de verf mag niet te dik zijn want dan word ze niet volledig gebakken, als ze te dun is vervagen de kleuren. De verf mag uiteraard ook niet overlopen in een andere kleur.

Na het bakken ligt de verf als bubbels op het porselein, dit is wat het benjarong zo uniek maakt. De eindcontrole laat ook geen enkel foutje, hoe klein ook , door. Dit zou de perfectie van het product aantasten, wat ontoelaatbaar is !

De man op onderstaande foto is de leider van dit atelier in Amphawa. Zij zijn al heel lang hofleverancier van het Thaise koningshuis. Wanneer er regeringsleiders van andere landen op bezoek komen in Thailand krijgen zij vaak een stuk benjarong aangeboden als geschenk. Deze stukken komen allemaal uit dit atelier.

© Lode Engelen. Foto’s genomen in Amphawa Thailand op 26.02.2018.