De Thai in een paar foto’s. Deel 4.

Rama VI (1910-1925)

Rama VI, koning Vajiravudh , was opgeleid op de Britse militaire academie Sandhurst en in Oxford. Hij gedroeg zich als een door en door verengelste gentleman. Eén van Siams problemen in deze periode was de breder wordende kloof tussen de westers opgeleide koninklijke familie, de hogere adel, en de rest van het land. Het zou nog twintig jaar duren voordat westers onderwijs zou doordringen tot de bureaucratie en het leger. Dit is steeds een potentiële bron van conflict gebleven.

De kroning van Vajiravudh werd groots aangepakt. Uit vele landen in de hele wereld kwamen leden van de verschillende koningshuizen en andere gezagsbekleders. Zelfs de Russische juweliers, de gebroeders Fabergé, kwamen over om tijdelijk een winkel te openen in het Oriental hotel.

Er zijn onder Rama V geen echte politieke hervormingen doorgevoerd. De koning was nog steeds een absoluut vorst. Hij trad op als zijn eigen minister-president, en hij vulde alle hoge ambten van de staat, met zijn familieleden. Rama VI had in Engeland geleerd dat de rest van het land niet blijvend uitgesloten kon worden van het landsbestuur, maar hij was geen democraat. Zijn “oplossing” was de oprichting van een koningsgezinde politieke en paramilitaire volksbeweging genaamd “Sua Pa” (Wilde Tijgers). Hij creëerde zo een gevoel van deelname zonder de koninklijke greep op de macht te verzwakken. In navolging van de Britse monarchie verscheen hij meer in het openbaar en stelde meer koninklijke ceremonies in.

Rama VI en wereldoorlog I.

In het begin van de oorlog heeft Siam zijn neutraliteit bewaard. Pas in juli 1917 heeft het de oorlog verklaard aan Duitsland. Siam stuurde een contingent soldaten naar Frankrijk waar ze een periode van acclimatisering nodig hadden. De soldaten kwamen in een veel kouder klimaat terecht en hadden enige aanpassing nodig. Vanaf half september 1918 hebben ze deelgenomen aan operaties aan het westelijk front. De oorlog eindigde kort daarna, maar er zijn toch veel Thaise soldaten gesneuveld in de strijd. Na de wapenstilstand op 11 november 1918 hebben ze nog bijgedragen aan de bezetting van Rijnland. Ze hebben het stadje Neustadt an der Haardt ingenomen.

De deelname aan de oorlog gaf Siam een plaats in de conferentie van Versailles. Minister van Buitenlandse Zaken Devrawongse drong er in de conferentie op aan om de 19e-eeuwse verdragen in te trekken. Siam kreeg hierdoor het volledig herstel van de soevereiniteit van het land.

Deze overwinning maakte Rama VI populair, maar het duurde niet lang door ontevredenheid over, onder andere, zijn extravagantie. In 1919 sloeg ook in Siam de naoorlogse recessie toe, en dit zorgde voor nog meer ontevredenheid in het land. Ook het feit dat de koning geen zoon had, en blijkbaar het gezelschap van mannen verkoos boven dat van vrouwen, droeg bij tot de instabiliteit van de monarchie.

Rama VI en zijn opvolging.

Koning Vajiravudh stierf op 25 november 1925 op 44-jarige leeftijd. Hij werd opgevolgd door zijn jongere broer, Prajadhipok . Kroonprins Asdang Dejavudh, prins van Nakhon Ratchasima, de oudste zoon van Rama VI was negen maanden eerder plotseling overleden. Hierdoor werd prins Prajadhipok de volgende in lijn voor de opvolging. Phra Nang Chao Suvadhana, de echtgenote van Rama VI, was wel in verwachting en indien het een jongen was zou hij de opvolger worden. Zij beviel één dag voor het overlijden van Rama VI van een dochter. Bejaratana Rajasuda (1925-2011), maar die kreeg geen opvolgingsrecht.

Rama VII (1925-1941).

Koning Prajadhipok erfde een land dat een systeem van persoonlijk bestuur ontgroeid was, maar geen ervaring had met een ander systeem. Er dook een nieuwe speler op in de Siamese binnenlandse politiek. Namelijk de pers in Bangkok die steeds meer kritiek begon te geven op het bestuur. Er heerste een grote chaos in de financiën van de staat, en het leger begon zich steeds meer te roeren.

Alle pogingen tot hervorming die de koning invoerde bleken onvoldoende te zijn om de rust te laten wederkeren. Rama VII stelde een Hogere Raad van State in, maar die vulde hij weer met zijn eigen familie. Dit maakte geen goede indruk op de bevolking.

De universitair opgeleide ambtenaren verhoogden de druk op de koning door de kranten van Bangkok te vullen met hun meningen. Onder hen was Pridi Banomyong die een leider van de hervormingsbeweging werd.

Een land in crisis.

De Chinese zakengemeenschap eiste een financiële stabiliteit die Rama VII hen niet kon geven. Een herstellende economie in de jaren 20 verminderde de druk enigszins, maar de grote depressie van 1930 deed alles weer teniet. Siam hield te lang vast aan de Gouden Standard waardoor het zichzelf uit elke exportmarkt prijsde.

In het midden van de diepe recessie hield Rama VII een redevoering waarin hij zei

“Ik weet zelf niets van financiën, en alles wat ik kan doen is luisteren naar de adviezen van anderen en het beste kiezen … Als ik een fout heb gemaakt, dan verdien ik de excuses van het volk van Siam.”

Dit viel niet in goede aarde. Onder druk van pers en ander politieke groeperingen werd er een grondwet aangenomen. Hierin verklaarde de vorst dat hij de macht zou delen met een minister-president. Dit voornemen is echter nooit meer uitgevoerd.

Terwijl de koning op vakantie was aan de kust, greep het garnizoen van Bangkok op 24 juni 1932 de macht. Dit onder leiding van een groep van 49 officieren die zichtzelf de “Promoters” noemden.

Op dat moment eindigde, na 150 jaar, de absolute macht van de Chakri-dynastie.

De revolutie.

Een kleine groep van soldaten en ambtenaren werkte in de achtergrond aan de revolutie. Dit resulteerde op 24 juni 1932 in een bijna bloedeloze revolutie. De zelfbenoemde leider van de volkspartij Khana Ratsadon (คณะ ราษฎร) nam op dat moment de macht over. Terwijl Prajadhipok op vakantie was in het Klai Kangwon-paleis in Hua Hin, namen de samenzweerders de controle over van de Ananda Samakhom Throne Hall in Bangkok. Zij arresteerden bijna alle sleutelfunctionarissen ( voornamelijk prinsen en familieleden van de koning).

De Volkspartij eiste dat Prajadhipok een constitutionele monarch zou worden en het Thaise volk een grondwet zou verlenen. In het geval van een negatieve reactie, behielden ze zich het recht voor om Siam tot republiek te verklaren. De koning accepteerde het verzoek van de Volkspartij onmiddellijk en de eerste “permanente” grondwet van Siam werd afgekondigd op 10 december.

Prajadhipok keerde op 26 juni terug naar Bangkok en ontving de coupplegers in een koninklijke audiëntie. Toen ze de kamer binnenkwamen, begroette Prajadhipok hen en zei: “Ik sta op ter ere van de Khana Ratsadorn.”

Het was een sterk gebaar want volgens eerdere koninklijke rituelen moesten vorsten blijven zitten terwijl hun onderdanen een diepe buiging moesten maken. Prajadhipok erkende de gewijzigde omstandigheden. De absolute monarchie was voorbij.

Het begin van een nieuwe tijd.

In het begin van de constitutionele monarchie leken de koning en de royalisten een compromis te kunnen sluiten met Khana Ratsadon. Het grondwetsvoorstel dat werd opgesteld door Pridi Banomyong en bedoeld was als permanent wetsvoorstel, werd tijdelijk gemaakt. De nieuwe grondwet herstelde een deel van de verloren macht en status van de vorst. Waaronder de introductie van de niet-gekozen helft van de Tweede Kamer en het koninklijke vetorecht. De eerste premier van het land, Phraya Manopakorn Nititada, was een conservatieve en royalistische edelman.

Het compromis viel snel uit elkaar. Hij maakte geen bezwaar toen zijn interpretatie van Pridi’s economische plan, dat ook gericht was op landhervorming en de inbeslagname van koninklijk land, werd vrijgegeven met zijn handtekening

Een nieuwe staatsgreep.

De koning speelde een rol bij een nieuwe staatsgreep in april 1933 waarbij de minister-president het Huis van afgevaardigden sloot. Hij tekende een bevel om de leiders van Khana Ratsadon te executeren. Maar de militaire vleugelleider van Khana Ratsadon, Phraya Phahol Phonphayuhasena, zette de regering af en herstelde haar macht.

In oktober 1933 leidde de non-conformistische prins Boworadej, een voormalig minister van defensie, een gewapende opstand tegen de regering. In de Boworadet-opstand mobiliseerde hij verschillende provinciale garnizoenen en marcheerde naar Bangkok, waarbij hij het Don Muang-vliegveld bezette. Prins Boworadej beschuldigde de regering ervan respectloos te zijn tegenover de vorst en het communisme te promoten, en eiste dat de regeringsleiders zouden aftreden. De opstand is uiteindelijk mislukt.

De koning steunde de opstand niet rechtstreeks, maar er was een betaling van de schatkist aan Boworadej. De opstand verminderde het prestige van de koning.

Prajadhipok, wiens relaties met de Khana Ratsadon al enige tijd verslechterd waren, ging op tournee door Europa voordat hij Engeland bezocht voor medische behandeling. Hij bleef met de regering corresponderen over de voorwaarden waaronder hij zou blijven aanblijven als koning. Hij probeerde enkele van de koninklijke bevoegdheden te behouden, zoals het vetorecht zonder mogelijke opheffing. Andere meningsverschillen hadden betrekking op koninklijke activa en koninklijke voordelen. Nadat de regering niet gehoorzaamde, kondigde Prajadhipok op 14 oktober zijn voornemen aan om af te treden, tenzij aan zijn verzoeken werd voldaan.

De Volkspartij verwierp het ultimatum en op 2 maart 1935 trad Prajadhipok af om te worden vervangen door Ananda Mahidol. Prajadhipok bracht een korte verklaring uit waarin hij het regime bekritiseerde met de volgende zinnen, die vaak werden geciteerd door critici van de trage politieke ontwikkeling van Thailand.

Ik ben bereid de bevoegdheden die ik vroeger uitoefende over te dragen aan de mensen als geheel, maar ik ben niet bereid ze over te dragen aan een persoon of groep om ze op een autocratische manier te gebruiken zonder acht te slaan op de stem van de mensen.

Reactie op de troonsafstand werd gedempt, en in de pers werd geschreven dat dat het absolutisme van de monarchie was vervangen door dat van de Volkspartij, met het leger in de coulissen als de ultieme scheidsrechter.

Een leven in Engeland.

Prajadhipok bracht de rest van zijn leven door met koningin Rambhai Barni in Engeland. Na heel wat omzwervingen zijn ze in 1938 naar Compton House, in het dorp Wentworth in Virginia Water Surrey, verhuisd. Na weer een tijdje verdreven te zijn geweest, dit keer door bombardementen van de luftwaffe, is koning Prajadhipok in Compton House overleden aan een hartfalen op 30 May 1941.

Deel drie van de reeks vind je hier.

© Lode Engelen. foto’s genomen in Thailand op diverse tijdstippen en plaatsen.